Om half 7 zijn we al wakker, omdat het raam van de hotelkamer wagenwijd openstaat en er een vuilniswagen containers komt legen. Dat dat dus niet geruisloos gebeurt, moge duidelijk zijn. Hahaha.

We blijven nog even liggen, maar om 07.15u gaan we er toch maar uit. We drinken koffie/thee om echt wakker te worden, stappen onder de douche en ruimen alvast wat spullen op. Na het ontbijt brengen we alle bagage naar de auto (we vergeten dat de Panne cotta nog in de koelkast staat) en gaan we weer op pad. We rijden vandaag naar Oradour sur Glane, een rit van zo'n 200km. We rijden het grootste gedeelte over een 4-baansweg, wat betekent dat we wel heel erg opschieten. Kom je in Nederland langs de weg elke paar km wel een pomp of koffietentje tegen, hier dus niet. We komen door verschillende dorpjes, maar alles is uitgestorven. Als het in Nederland mooi weer is staan er overal deuren en ramen open, zie je mensen op straat, in de tuin of op balkon en hangt er was buiten. Hier is alles potdicht. Ramen en luiken zijn dicht, maar ook de meeste winkels zien er uit alsof ze al lang geleden verlaten zijn. Als we toch wat tegenkomen heeft de dame nog nooit van café Americano gehoord. Café noir snapt ze wel... Espresso! Neeehh, dat niet. Gewoon zwarte koffie. We krijgen een kopje mega sterke, niet te nassen koffie, maar beter iets dan niets, zullen we maar zeggen.

We kunnen pas om 16.00u inchecken bij ons hotel en de verwachtte aankomsttijd is half 2. Dat is wel heel erg vroeg, dus we lassen nog een extra stop in. Geen koffietent, wel een stukje gras met een bankje voor een verlaten optrekje, Zonde...

Om 2 uur staan we dan toch voor de deur van het hotel. Is dat normaal gesproken geen probleem, hier is alles verlaten en de deur op slot. Aan de overkant van het hotel zit een tabac/bar en dat heeft ook een terrasje. We bestellen wat te drinken en, omdat we nog 2 uur de tijd hebben ook maar wat te eten. Vivre La France!

Om half 4 lopen we een rondje door het dorp en vangen we ook al een glimp op van wat ons doel van deze plek is...

Om 16.10u staan we weer voor de deur van het hotel, maar nog steeds is alles op slot. Er komt wel een mevrouw de deur open doen en die verteld meteen, terwijl ze op een bordje met tijden wijst, dat we vanaf half 5 kunnen inchecken, Het hotel was volgeboekt gisteren en ze heeft even de tijd nodig om alle kamers schoon te maken. De deur gaat weer dicht. We ploffen op een muurtje neer tegenover het hotel, wachten geduldig, en om kwart voor 5 mogen we dan toch eindelijk naar binnen. De kamer ziet er keurig verzorgd en brandschoon uit. Dat dan weer wel!

We hebben niet echt honger meer, dus we halen nog wat bij de bakker voor later mochten we trek krijgen.

En dan de reden van ons bezoek aan Oradour sur Glane, een plek die al heel wat jaren op de to-do list staat, maar omdat we er met al onze kampeervakanties niet in de buurt kwamen nooit kon worden afgevinkt. Deze keer was Oradour de 1e plakker op de kaart en hebben we de route zo in elkaar gezet dat we er wél kwamen.

Oradour sur Glane... dorp als monument van de waanzin. Het dorpje is een adembenemend monument van de gruwelijkheden die tijdens de Tweede Wereldoorlog zijn gepleegd. Het dorp werd door een SS eenheid verwoest waarna er onder de bewoners een bloedbad werd aangericht. Vlak na de oorlog bezocht De Gaulle Oradour en besloot dat het dorp moest blijven zoals de Duitsers het hadden achtergelaten, en zo is het nog steeds.

In Nederland vergeten we nog wel eens dat voor Engelsen en Fransen de Eerste Wereldoorlog een veel grotere impact heeft gehad dan de tweede. In letterlijk ieder dorp in Frankrijk staat een monument voor de gevallenen in de ‘Grande Guerre’. Vaak is daarop in 1945 een extra plaquette toegevoegd met de gesneuvelden uit de Tweede Wereldoorlog. Zo krijg je in één oogopslag het verschil tussen deze conflicten want de hoeveelheid namen uit één jaar uit het eerste conflict is bijna altijd veel meer dan het totaal tijdens deel twee. En hoewel Frankrijk redelijk uit de Tweede Wereldoorlog is gekomen, zeker in vergelijking met de verwoestingen van de Eerste Wereldoorlog, is ook hier veel gebeurd. De landingsstranden in Normandië zijn natuurlijk heel bijzonder en zeker een bezoek waard. Een andere plek is Oradour-sur-Glane. Het gruwelijke einde van dit dorp en de manier waarop de Fransen het na de oorlog hebben bewaard, staat voor de waanzin van de gruwelijkheden van de Tweede Wereldoorlog. Niet alleen in Frankrijk, maar voor heel Europa.

Wat vond er plaats in Oradour-sur-Glane? Het dorp zou nooit in de geschiedenisboeken zijn gekomen als de 2de SS pantserdivisie ‘Das Reich’ niet op zaterdagochtend 10 juni 1944 het dorpje omsingelde en alle aan- en afvoerwegen afsloot. De Duitsers kwamen uit het zuiden en gingen richting Normandië om de Amerikanen en de Britten te bestrijden. Bij Montauban had het uitgerust van de inspanningen van het oostelijk front en was het aangevuld met nieuwe rekruten uit Roemenië, Hongarije en, opvallend genoeg, ook uit de Elzas. Deze laatste werden door de Duitsers niet gezien als Fransen, maar als volkduitsers en hadden in 1940 een Duits paspoort gekregen.

Race naar Normandië...De tocht naar het Normandië was niet zonder gevaar. De divisie startte bij Montauban en de route leidde door de Dordogne en de Limousin. Nu een aangename rit over de A20 maar in het voorjaar van 1944 was het een haardvuur van verzet. Het Franse verzet, of althans dat gedeelte dat naar Londen luisterde, had de opdracht gekregen om de tankdivisie zo lang mogelijk op te houden want het geallieerde leger in Normandië was net geland en nog zeer kwetsbaar. Een goed uitgeruste en getrainde tankdivisie had in principe genoeg slagkracht om ze terug de zee in te jagen. In Tulle waren de bezetters al compleet verjaagd en de Duitse divisie kreeg dan ook de opdracht om deze stad te heroveren. Dat laatste was niet nodig want de stad was al ontruimd door het verzet voordat de Duitsers arriveerden. Dit gebaar stond echter een bloedige vergeldingsactie van de SS divisie niet in de weg. De SS ging er helemaal los en tijdens een orgie van geweld werden honderden mannen opgeknoopt. Weer op weg naar het Normandië kwam één van de SS generaals in handen van het verzet waarna de divisie een klopjacht op poten zette. Toen dit niet snel tot succes leidde, omcirkelde de leiding van de divisie op de kaart een dorpje even ten westen van Limoges; Oradour sur Glane.

Bloedbad... Op zaterdag 10 juni 1944 naderden de mannen van de SS het dorp. Het was een zonnige dag en in Oradour stonden de mannen te wachten voor de distributie van de tabak toen de eerste SS-ers het dorpsplein opreden. Daarna ging het allemaal heel snel en volgens een draaiboek dat werd gebruikt bij het vernietigen van dorpen in Rusland. Alle inwoners werden verzameld, waarna de mannen van de vrouwen werden gescheiden. Niet veel later werden de mannelijke inwoners doodgeschoten. De vrouwen en kinderen werden vervolgens in de kerk opgesloten, die werd opgeblazen, en de rest van het dorp werd verwoest. In een paar uur werd een compleet dorp met koelbloedige efficiëntie verwoest. 642 mensen vonden die dag de dood, slechts zes dorpelingen wisten te ontsnappen.

Herinneringscentrum... Het dorp is na de oorlog een kilometer verder opnieuw gebouwd,, daar staat dus ons hotel en in 1999 is er een ondergronds herinneringscentrum ge-opend. Het gebouw ligt voor een groot gedeelte onder de grond en is enorm. Het bovengrondse deel is opgetrokken uit cortenstaal en doet zeer modern aan. Het is misschien niet heel mooi, maar het is zeker indrukwekkend. Binnen is het donker en wordt aan de hand van foto’s, films en ander audiovisueel materiaal de geschiedenis van het dorp en de Tweede Wereldoorlog verteld. Om het dorp te bereiken, loop je door een enorme betonnen tunnel die onder de weg D3 doorloopt, dit geeft je het idee dat je door de tijd terugloopt en zo zal de architect het ook bedoeld hebben,

Eenmaal uit de tunnel sta je direct tussen de verwoestingen. Het dorp is redelijk groot, de auto van de dokter staat nog midden op een plein, de naaimachines in de winkel en in de garage staan auto’s. De meeste gevels staan nog rechtop, maar de rest van de huizen zijn compleet verwoest. Ook de tramrails en bovenleidingen zijn nog intact. Deze tref je vlakbij het kerkje, daar waar de vrouwen en kinderen de dood vonden. Indrukwekkend is ook de begraafplaats.

Deze ruïne is ook nog op een hele andere manier interessant. Het dorp vertelt namelijk niet alleen het verhaal van de 10de juni in 1944, het is tevens een tijdscapsule. Met een andere blik zie je ook hoe een dorp in de eerste helft van de twintigste eeuw eruitzag. Er zijn bijna geen auto’s en die er wel zijn, zijn heel erg klein. Opvallend is ook de hoeveelheid naaimachines die in veel huizen staan en ook de grote hoeveelheid waterpompen in de straat is niet meer van deze tijd. Toch blijven de gebeurtenissen in de oorlog een hoofdrol spelen als je door de straatjes van Oradour loopt. Het is een zeer bijzondere plek die, als je er gevoelig voor bent, je nooit zal vergeten.

Schuldigen... Ook al is het al meer dan 75 jaar geleden, de geschiedenis van Oradour is nog niet helemaal voorbij. Eén van de grote onbeantwoorde vragen blijft waarom de SS dit bloedbad heeft aangericht. Dat is nog altijd niet duidelijk. De SS divisie heeft lang in het oosten gevochten. In Rusland was het uitmoorden van een dorp voor de Duitsers routinewerk. Je zou kunnen zeggen dat deze manier van oorlogvoeren een soort van gewoonte was geworden. Maar dat verklaart nog niet waarom de SS juist Oradour uitkoos. Het dorp stond niet bekend als een bolwerk van verzet. Even leek het dat er toch een antwoord op deze vraag zou komen, want de Duitse justitie maakte jaren geleden bekend dat ze een man hebben opgespoord die bij het bloedbad aanwezig zou zijn geweest. Hij zou wellicht iets kunnen zeggen over de motieven van de moordpartij. Helaas werd deze rechtszaak wegens gebrek aan bewijs in december 2014 niet doorgezet. Het blijft dus voorlopig een raadsel waarom juist dit dorp werd uitgemoord.

Tot slot was Oradour sur Glane niet het enige dorp dat op 10 juni 1944 werd verwoest. In Griekenland viel de SS het dorp Distomo aan waarbij meer dan tweehonderd burgers de dood vonden. Een bizar toeval.

Morgen dus Oradour sur Glane... dorp als monument van de waanzin